the Noble Eightfold Path

เมื่อนักปฏิบัติระลึกรู้เท่าทันสภาวธรรมปัจจุบัน
ที่เป็นกองรูป เวทนา จิต หรือสภาวธรรม
อริยมรรคมีองค์ ๘ ย่อมเกิดขึ้นในขณะนั้น
กล่าวคือ

สัมมาวายามะ เป็นความเพียรจดจ่อสภาวะธรรมปัจจุบัน
สัมมาสติ เป็นการระลึกรู้เท่าทันสภาวธรรมอย่างชัดเจน โดยปราศจากสมมุติบัญญัติใดๆ
สัมมาสมาธิ เป็นความตั้งมั่นไม่ซัดส่าย ฟุ้งซ่านไปในอดีตหรืออนาคต
สัมมาทิฏฐิ เป็นการหยั่งเห็นสภาวธรรมตามความเป็นจริง ตามลำดับวิปัสสนาญาณ
สัมมาสังกัปปะ เป็นการน้อมจิตสู่สภาวธรรม เหมือนการเล็งเป้าในเวลายิงธนู
สัมมาวาจา เป็นการงดเว้นจากวจีทุจริต ๔
สัมมากัมมันตะ เป็นการงดเว้นจากกายทุจริต ๓
สัมมาอาชีวะ เป็นการงดเว้นจากกายทุจริต ๓ และวจีทุจริต ๔ ที่เนื่องด้วยการเลี้ยงชีพ

ที่มา โพธิปักขิยธรรม โดย พระคันธสาราภิวงศ์